به گزارشهزار ماسوله،حاج ماموستا ملا قادر قادریروز پنجشنبه 24 تیرماه 98 در مراسم رونمایی از کتاب ماموستا میرزا محمود بادفر دوریسانی به نام «حه فت به ندوو ئه سیری» که توسط ملا مؤمن نوری گردآوری شده است، شرکت و سخنانی ایراد کردند.
امامجمعه پاوهدر ابتدای سخنان خود ضمن تشکر از بانیان جلسه، گفتند: به مصداق حدیث نبوی شریف «من لم یشکر الناس لم یشکرالله» از همه شما برادران و خواهران محترم که برای تجلیل از کسی که شایستۀ احترام و تکریم است اینجا جمع شدهاید و همچنین از جناب کاک مؤمن نوری، خانوادۀ محترم بادفر، عشیرۀ محترم دوریسان و ادارۀ ارشاد اسلامی پاوه تشکر و ممنون جمهوری اسلامی نیز هستم که این زمینه را فراهم کرده که ما بتوانیم از مردان نامی خود تجلیل کنیم.
ایشانسپس مطالب خود را در سه بخش «۱-نقش آثار در معرفی ملتها ۲-چرا بعضی از شعرای جاف و سورانی زبان به زبان هورامی شعر گفتهاند؟ ۳-ما و مرحوم ماموستا بادفر» ارائه نمودند.
ماموستا قادریدر خصوص نقش آثار در معرفی جامعه گفتند:مهمترین عامل معرفی جوامع هنر، ادبیات و آثار آنها است. هر ملتی که آثار نداشته باشد، ملتی زنده نیست و به حقیقت مرده است.
ایشانافزودند: در عصر من و شما ملتهایی چون مصر، عراق، ایران، هند، چین و یونان اگر نام و شهرتی دارند، بهواسطۀ آثاری است که از پیشینیان و سلف آنها برجای مانده است.
ایشانادامه دادند:حیات، احترام و مجال سخن ما ملت کرد و خصوصاً مردم اورامان نیز به پشتوانۀ آثار فرهنگی و هنری پیشینیان ماست؛ اگر آنها اهلقلم و نوشتن و خدمت نبودند، ما هم امروز حرفی برای گفتن نداشتیم.
امامجمعه پاوهمردم هورامان را علیرغم دوری آنها از شهرهای صاحب تمدن و هنر و دانشگاه، قومی بافرهنگ و صاحب پیشینۀ خوب دانستندو گفتند:مردم اورامان به نسبت موقعیت جغرافیایی و با توجه به اینکه شاعران و ماموستایان و ادبای آنان در هیچ دانشگاهی تحصیل نکرده اند، به نسبت جمعیت حرف اول را در بعد فرهنگ و ادب و هنر میزنند. تا جایی که دکتر قرهداغی در کتاب "کنوز الکرد" میگوید: اگر آثار و نوشتههای قوم کرد جمع گردد به کوهی تبدیل میشود که به بلندای کوههای کردستان است.
ایشانبا اشاره به اینکهعلما، شعرا و ادبای کرد همه درسخوانده حجرههای تاریک کنار مساجد هستند، خاطرنشان کردند:اگر بیاییم این فارغالتحصیلان کنار مساجد را در هورامان و کردستان با سایر اقوام مقایسه کنیم درمییابیم که آثار آنها به نسبت جمعیت بر آثار بسیاری از اقوام تفوق و برتری دارد، اما متأسفانه تاکنون نتوانستهایم آنطور که شایسته است مردان بزرگ خود را به دنیا بشناسانیم.
حاج ماموستا قادریدر بخش دوم سخنان خود در خصوص اینکه چرا شعرای کُرد سورانی و جاف زبان چون ماموستا مولوی، مولانا خالد، مرحوم میرزا محمود و دهها شاعر دیگر به زبان هورامی شعر سرودهاند، گفتند:مرحوم ماموستا سید علاءالدین سجادی در کتاب «میژووی ئه ده بی کورد» میگوید: هورامان منطقهای سخت و کوهستانی است که از دسترس فارس و روم و عرب و عجم دور مانده و مردان بزرگ هورامان هم دوست نداشتهاند به دربار شاهان نزدیک شوند و شاهان حاکم نتوانستهاند فرهنگ خود را بر مردم هورامان غالب کنند و از طرف دیگر فرهنگ هورامی در شعر سلیس و روان و اثرات مثبت دارد و سهل الکلام و سهل الزبان است و این عوامل سبب شده که بسیاری از شعرای غیر هورامی به زبان هورامی شعر بسرایند.
ایشانگفتند: ماموستا علاءالدین سجادی در ادامه میگوید:تا ۲۲۰ سال پیش زبان اورامی زبان شعر و زبان محافل بود و با قدم ماموستا نالی به میدان شعر و ادب، شعر سورانی و شعر شهرزوری متولد و رشد کرد و مدتی شعر هورامی ضعیف شد.
امامجمعۀ پاوهدر ادامهزندان و هجرت را دو مدرسه دانستندو گفتند:اگر انسان صاحبفکر در این دو میدان عاقلانه قدم بردارد، تبدیل به یک فرد انقلابی، کامل و سازنده خواهد شد.
ایشاندر بخش سوم سخنان خود ذات جلسه را مبارک دانستند و گفتند:هرچند ماموستا میرزا محمود بادفر شایستگی بیش از این جلسه را دارد، اما باز این احترام و اکرام جای سپاس و تقدیر و تشکر است.ماموستا مدرس این نوع کارها را همت میداند و میفرماید:
گه لی پیوسیته بو ئینسان له ژینا ... به هیممه ت بی له دونیا و له دینا
نه هیلی وون ببیت ناوی ئه وانه ی ... که پیشه نگ بوون له ریبازی یه قینا
امامجمعۀ پاوهبا اشاره به اینکهبزرگان خود را تا در قید حیات هستند باید تجلیل کنیم، گفتند: ما متأسفانه شاعران، ماموستایان و ادیبان خود را تا در حیات هستند تجلیل و تکریم نمیکنیم، اما بعد از مرگ برایشان آه میکشیم و مرثیه میخوانیم؛ زیرا عشق برای مرثیه خواندن بر مردگان داریم. شاعر فارس میگوید:
تا که بودیم نبودیم کسی ... کشت ما را غم بی همنفسی
تا که رفتیم همه یار شدند ... خفتهایم و همه بیدار شدند
قدر آینه را بدانیم چو هست ... نه در آنوقت که فتاد و شکست
ماموستا قادریدر بخش پایانی سخنانشان در خصوصشخصیت ماموستا محمود دوریسانیگفتند:وی یکی از چراغهای روشن هورامان و مایۀ افتخار دوریسان، شهرستان و منطقه و خادم دین بوده است؛ این شخصیت بزرگ عمر خود را در ذکر و فکر سپری و شعرهایش همه فکر و ذکرند و برای اهل منبر جای افتخار و در بین ادیبان، شریف و خاکی و متواضع بوده است.
ایشانبا بیان اینکه ماموستا محمود بادفر در زندان برای نسلهای آینده پیام داده است؛ افزودند:ایشان در بیان سیاست فردی سیاستمدار و در مقابل ظلم و ستم نیز هم معترض و هم صابر بوده است؛ " اللهم ارحمه و اجعله من اصحاب یوسف (ع)" ان شاء الله خداوند همانند حضرت یوسف با او برخورد کند که حضرت یوسف هم در زندان بود و وقتی آزاد شد به زندان رفت و بر در زندان کلماتی نوشت، بهراستی ماموستا بادفر و امثال ایشان هم بر سر در زندانهای سمنان و اصفهان و دامغان و تهران نوشتند که الیالابد مظلومیت این قوم و ظلم ظالمان زمان سلطه شاهنشاهی خواهد ماند.
ماموستا قادریدر پایان چند بیت شعر از اشعار ماموستا میرزا محمود بادفر دوریسانی را قرائت نمودند و به صحبت خود خاتمه دادند.
یا بینای بی چوون بی جسم و بی ره نگ ... یا شای بی نه زیر بی سه دا و بی ده نگ
یا حه کیمی ده رد گشت ده رده داران ... یا شیفای ده ردان بی ده وا و ده رمان
بغیر جه زاتت جی ی هاوار نیه ...که س جه ده ردی من خه به ر دار نیه
توی ده لیلی خه یر په ی بیچاره گان ... توی ده وای حاجه ت بو ده رد مه ندان
به حه قی زاتت واجب الوجود ... چه نی یارانم بده رمان مه قسوود
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد