به مناسبت هفته جهانی تیروئید

به گزارش هزارماسوله ،غده تیروئید که در ناحیه جلو گردن واقع شده و یکی از مهمترین غدد درون ریز بدن بوده که با تولید هورمون های تیروئید سوخت و ساز بدن را کنترل می کند.  بیماریهای متعددی که در این غده بروز می کنند باعث اختلال در عملکرد آن گردیده و منجر به بروز علائم و نشانه های بالینی متعدد می گردند. بنابراین آگاهی آحاد جامعه از بیماریهای غده تیروئید که بطور مستقیم بر سلامت فرد تاثیر دارند، ضروری می باشد.

شیوع بیماریهای غده تیروئید در دنیا قابل توجه بوده و این بیماریها افراد را در تمام سنین گرفتار نموده و طیف وسیعی از علائم و نشانه های بالینی را بوجود می آورند.  حدود یک میلیارد و ششصد میلیون نفر در دنیا در معرض خطر ابتلا به بیماریهای تیروئید بوده و حدود دویست میلیون نفر نیز مبتلا به انواع بیماریهای تیروئید هستند.

۶۰ درصد بیمارانی که با یک بیماری تیروئید زندگی می کنند از بیماری خود بی اطلاع هستند.

نظر به اهمیت غده تیروئید در سلامت انسان و شیوع قابل توجه بیماریهای آن در جامعه، فدراسیون جهانی تیروئید ۲۵ ماه می ( ۵ خرداد ماه) را بعنوان روز جهانی و ۲۵ تا ۳۱ ماه می (۵ تا ۱۱ خرداد ماه) را بعنوان هفته جهانی تیروئید انتخاب نموده است .

اهداف روز و هفته جهانی تیروئید، افزایش سطح آگاهی مردم از بیماریهای تیروئید و عوارض آنها و همچنین راههای پیشگیری و درمان بیماریهای غده تیروئید می باشد.

هورمون های تیروئید در تنظیم متابولیسم بیشتر سلول های بدن و همچنین در رشد و نمو فیزیکی و تکامل سیستم عصبی انسان و حیوانات نقش حیاتی دارند، اهمیت بیولوژیکی ید شرکت در ساختمان هورمون های تیروئید است. کمبود ید عملکرد تیروئید را دچار اختلال نموده و بر حسب اینکه این کمبود در چه زمانی حاصل شود و نیز بر اساس شدت کمبود آن عوارض و تغییرات حاصله را تحت عنوان اختلال های ناشی از کمبود ید تقسیم‌بندی می کنند.

کمبود ید و اختلال های ناشی از آن با طیف وسیعی از تظاهرات بالینی به عنوان یکی از مشکلات بهداشتی تغذیه‌ای کشور ایران محسوب می‌شود.

تقریبا از هر ۴ نوزاد، یک نفر به عارضه کم کاری تیروئید دچار می شود که شایعترین علت آن اختلال در تکامل کامل یا نسبی غده تیروئید یا جایگزینی نامناسب تیروئید در دوران جنینی است زردی ادامه دار، وزن تولد بیش از ۴ کیلوگرم، کم اشتهایی و شیرخوردن ناکافی، کاهش درجه حرارت بدن، کم تحرکی و حرکات آهسته، یبوست، قطع تنفس و تنفس صدادار از نشانه های کم کاری مادرزادی تیروئید در اوایل نوزادی است. این بیماری اگر سریعا تشخیص و درمان نشود باعث عقب ماندگی ذهنی، کوتاهی قد، ناشنوایی، بیماریهای مغزی و عصبی می شود. آزمایش غربالگری برای کم کاری مادرزادی تیروئید، ساده ترین روش برای تشخیص این اختلال محسوب می‌شود که شامل گرفتن نمونه خون از پاشنه پا در روز های ۳ تا ۵ بعد از تولد می باشد. در صورت مبتلا بودن نوزاد به کم کاری تیروئید بلافاصله درمان توسط پزشک متخصص اطفال و با قرص لووتیروکسین شروع می شود.

مصرف نمک ید دار برای همه افراد جامعه از دوران کودکی تا کهنسالی ضروری است بعلاوه زنان در دوران بارداری و شیردهی نیاز به مکمل ید دارند ،توصیه می شود آحاد جامعه فقط از نمک یددار تصفیه شده در حد متعارف استفاده نمایند زیرا فاقد هرگونه ناخالصی بوده و بدون ضرر و عوارض جانبی است.

 واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریهای غیرواگیر مرکز بهداشت پاوه